Kastamonu Kent Müzesi Müdürü Murat Karasalihoğlu: – “Kastamonu’da iki yıl boyunca yatılı okurken başından geçen olaylar, okul arkadaşları iyi bir edebiyatçı olan Rıfat Ilgaz’ın kurgusunda büyümüş, Hababam Sınıfı denilen ölümsüz romanın karakterleri haline gelmiş”
ÖZGÜR ALANTOR
Türk edebiyatının önemli yazarlarından Rıfat Ilgaz’ın ünlü romanı Hababam Sınıfı’ndaki “Mahmut Hoca” karakterini esinlendiği Nihat Dicle’nin fotoğrafları, Kastamonu Kent Müzesi’nde sergileniyor.
Yazar Rıfat Ilgaz, 1976’da Kastamonu Gazetesi’nden Siyami Özel’e verdiği bir röportajda, “Hababam Sınıfı” romanındaki karakterleri o zamanki adı Kastamonu İdadisi olan Abdurrahmanpaşa Lisesi ile Muallim Mektebi’ndeki arkadaşları ve öğretmenlerinden esinlenerek oluşturduğunu, kendisinin “Güdük Necmi”, “İnek Şaban”ın Safranbolulu İnek Ahmet, “Badi Ekrem”in beden eğitimi öğretmeni Rahmi Bey, müdür yardımcısı “Kel Mahmut”un ise müdür yardımcısı Nihat Dicle olduğunu aktarmıştı.
Gazetedeki bu röportaj ile Ilgaz’ın “Kel Mahmut” karakterini esinlendiği Nihat Dicle’yi ziyaretinin fotoğrafları, Kastamonu Kent Müzesi’nde bulunuyor. Kastamonu Kent Müzesi Müdürü Murat Karasalihoğlu, 2001 yılında kent bazında açılan ilk müzeler arasında yer aldıklarını söyledi. Restorasyon çalışmalarının ardından geçen yıl yenilenen yüzüyle tekrar ziyaretçi kabul etmeye başladıklarını anlatan Karasalihoğlu, müzede Kastamonu’yu anlatmaya çalıştıklarını belirtti.
Kastamonu’nun köklü bir eğitim tarihi olduğuna dikkati çeken Karasalihoğlu, şöyle devam etti:
“Bu okulların içinde günümüzde Abdurrahmanpaşa Lisesi olarak bilinen Kastamonu idadisi var. Kastamonu İdadisi, Türk kültürüne, askeriyesine, siyasetine, ekonomisine önemli kişiler kazandırmış köklü bir okuldur. Bu okulun öğrencilerinden biri de değerli edebiyatçımız Rıfat Ilgaz’dır. Rıfat Ilgaz, Kastamonu Cide doğumludur. Babası vefat ettiği için Muallim Mektebi’ne geçerek bir an önce öğretmen olup hayata atılmak istemiştir. Kastamonu’da iki yıl boyunca yatılı okurken başından geçen olaylar, okul arkadaşları iyi bir edebiyatçı olan Rıfat Ilgaz’ın kurgusunda büyümüş, Hababam Sınıfı denilen ölümsüz romanın karakterleri haline gelmiş.” Roman karakterlerinin Kastamonu’da oluşturulduğuna dikkat çeken Karasalihoğlu, “Filmin İstanbul’da çekilmiş olması nedeniyle Hababam Sınıfı kurgusunun İstanbul’da yaşanmış olaylardan oluştuğu gibi bir ön yargı olmuş. Müzemizde bilgilerin bilimsel temellerini vermeye çalışıyoruz. Rıfat Ilgaz’ın gazeteci Siyami Özel ile 1976’da yaptığı röportajın Kastamonu Gazetesi’nde yayımlanan bölümü arşivlerimizde var. Bu röportajda Rıfat Ilgaz’a ‘Hababam Sınıfı’nın Kastamonulu karakterleri sorulmuş. Rıfat Ilgaz bütün içtenliği ile bütün romanın kurgusunun Kastamonu olduğunu, bütün karakterlerin kendi sınıf arkadaşlarından oluştuğunu ya da bir şekilde yeni karakterler oluşturduğunu anlatıyor.” ifadelerini kullandı. Roman ve filmin karakterlerinden “Güdük Necmi” ile de ilgili bilgi veren Karasalihoğlu, şunları kaydetti: “Romanımızda ‘Güdük Necmi’ karakteri, Rıfat Ilgaz’ın kendisi. Normalde Rıfat Ilgaz uzun boyluydu. Boyuna bakıp da ‘Neden Gücük Necmi?’ dediklerinde, ‘Okula başladığımda çok kısa boyluydum, bir yıl içerisinde uzadım ama bu ismi kendime layık gördüm.’ der. Filmin ve romanın ana karakterlerinden biri Mahmut Hoca’dır. Rıfat Ilgaz’ın Muallim Mektebinden öğretmeni ve müdür yardımcısı Nihat Dicle’yi ziyaretini görüyoruz. Buradaki Nihat Dicle öğretmenimiz, romandaki ‘Mahmut Hoca’ karakterine can veren asıl kişidir.”
Müzeyi gezmeye gelenlerden Nevin Çıtak Bilgin ise Hababam Sınıfı filminin karakterlerinin Kastamonulu olduğunu müzede öğrendiğini dile getirerek, “Çocukluğumuzda en çok beni eğlendiren, eğlendirirken düşündüren karakterleri bu müzede tanımaktan çok mutluyum. Kastamonulu olduklarını bilmiyordum. Biz onlarla büyüdük, yeni nesillerin de onları tanımasını isterim.” dedi. AA
