Son yıllarda arıcıların korkulu rüyası haline gelen gal arısı zararlısı, kestane balı üretimini büyük ölçüde düşürdü. Konu ile ilgili konuşan Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Cem Başar, “2021 yılında kestane balı üretimimiz 400 ton civarındayken daha sonraki yıllarda düşüş gösterdi. Bu sene 100 ton civarında, belki daha da az üretim bekleniyor” dedi.
İlimizin sahil kesimindeki ilçelerinde üretilen coğrafi işaret tescilli kestane balında, rekolte her geçen yıl azalıyor. 2021 yılından itibaren bölgedeki ağaçlarda görülmeye başlanan gal arısı zararlısı, kestane ağaçlarına büyük oranda zarar vermeye başladı. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü tarafından gal arısı zararlısına karşı başlatılan mücadele kararlılıkla sürerken, zararlı sebebiyle kestane balı üretimi büyük oranda düştü. 2021 yılında 400 ton kestane balının üretildiği Kastamonu’da bu yıl rekoltenin 100 tona kadar düşmesi bekleniyor. Konu ile ilgili konuşan Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Cem Başar, yapılan tüm mücadelelere rağmen gal arısı zararlısının arıcılara büyük ölçüde zarar verdiğini belirtti.
Öte yandan, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü laboratuvarında çoğaltılan ‘Torymus Sinensis’ böceği, kestane ağaçlarının yoğun olarak bulunduğu ormanlık alanlara bırakılıyor. Gal arılarının yumurtalarıyla beslenen böcekler ile ağaçların kurumasının ve yüzde 80 civarında meyve kaybına sebep olan gal arılarının azaltılması hedefleniyor.
“Önümüzdeki 3-5 yıl boyunca gal arası ile mücadelemiz devam edecek”
Kastamonu’da 2 bin 500 civarında arıcının bulunduğunu belirten Başar, “Kastamonu’da birliğimize kayıtlı olarak bini aktif olmak üzere bin 500 civarı arında arıcımız var. Kayıtlı olmayan arıcılarla bu rakam 2 bine, hobicilerle 2 bin 500 civarına çıkıyor. Yıllara göre değişmekle beraber yaklaşık 85 bin civarında koloni ile üretim yapmaktayız. Kastamonu’da ürettiğimiz bal yıllara göre değişiklik göstermekte. Özellikle sahil ilçelerimizdeki gal arısı zararlısı ile birlikte çok büyük bir düşüş oldu. Hem sahil bölgemizdeki kestane balı üretimimiz hem de iç kesimdeki çiçek balı üretimimize baktığımızda kovan başı ortalama 4-5 kiloluk üretim azalmış durumda. Bunun temelinde de kestane ağaçlarındaki gal arasının verdiği zarar. Önümüzdeki 3-5 yıl boyunca gal arası ile mücadelemiz devam edecek. Ama bu mücadele süresince verimin düşük olmasını bekliyoruz” dedi.
“Ormanlarımızda gal arası zararlısı, pik yapmış bir seviyede”
Çevresel etkilerin bal üretimine büyük zarar verdiğini kaydeden Başar, “Sahil bölgesinde yapılan kestane balı üretimi ile iç kesimlerde yapılan çiçek balı üretimini ayırmak lazım. Çiçek balı üretimi Türkiye ortalamasına yakın seviyelerde gerçekleşiyor. Bizim Türkiye ortalamasının altında olduğumuz ürün kestane balı. Bu da tüm Karadeniz’deki üretim ortalamasıyla aynıdır. Arz talebine de baktığımızda da fiyatı da her zaman yüksektir. Bunun sebebi de arzının az olmasıdır. 2021 yılında gal arısı zararlısı ile tanıştık. O dönemde kestane balı üretimimiz 400 ton civarındayken daha sonraki yıllarda düşüş gösterdi. Artık ormanlarımızda gal arası zararlısı, pik yaptığı seviyede. Bu sene 100 ton civarında, belki daha da az üretim bekleniyor. Bunda iklim değişikliğinin ve ayı saldırılarının da etkileri var. Geçen sene bazı bölgelerimizde hiç bal alamayan üreticilerimiz oldu, bazı bölgelerimizde çok düşük üretim oldu. Bu yıl gal arısı zararlısı ormanları sardığı için verimin çok düşük olmasını bekliyoruz. Bu sebeple arıcılar olarak destek bekliyoruz” diye konuştu.
“Ayı 8-10 yıldır ciddi bir problem”
Ayı saldırıları sebebiyle de bal üretiminin büyük ölçüde etkilendiğini aydeden Başar, “Kastamonu’da verimli yıllarda 500 bin ton civarında bal üretimi yapıldığını belirten “Arı saldırıları sebebiyle bal üretimimiz sürekli olarak geriye gitmekte. Bir zararlıyla uğraşırken başka bir zararlı çıkıyor. Ayı 8-10 yıldır ciddi bir problemdi. Ayılardan kurtulamadan gal arısı ile uğraşmaya başladık. O da uzun bir süreç. İklim değişiklikleri de önemli” şeklinde konuştu.
• VEDAT YUNUS İKİZOĞLU (İHA)
