İl adını taşıyan üniversitelerin araştırma görevlerinde önceliği şüphesiz ilin kültürel, ekonomik, turistik değerlerini ortaya çıkarmak, mevcut sorunlara çözüm üretmek almaktadır. Kastamonu Üniversitesindeki öğretim üyelerinden bu görev bilinciyle hareket eden öğretim üyeleri arasında, sosyal bilimler açısından baktığımızda Prof.Dr. Mehmet Serhat Yılmaz, Prof.Dr. Cevdet Yakupoğlu, Prof.Dr. Eyüp Akman, Dr. Mustafa Eski ve Dr. Fahri Maden yayımladıkları kitap ve makalelerle göz dolduruyorlar. Bunlar içinde Prof.Dr. Eyüp Akman’a Araçlı olması dolayısıyla ayrı bir sayfa açmak gerekiyorçünkü, doğal olarak kitap ve makale yayımlarında Araç odaklı çalışıyor. Her yıl ortalama en az bir kitap yayımlıyor. 2019’u boş mu geçirdi derken 21. kitabı kargodan çıkageldi.
Prof. Dr. Eyüp Akman, Osmanlı Belgelerine Göre Yukarı Karabüzey Köyü (Araç) Soy Kütüğü ve İki Hikâye, Ankara 2019, 194 s. Gazi Kitabevi Yayını.
Prof. Akman, 2013 yılından bu yana Araç’ın büyük köylerini Osmanlı belgelerine göre inceleyip soy kütüklerini çıkarıp yayımlamaktadır. Bu çerçevede önce kendi köyü Oycalı (2013), sonra Kızılören ve Ahatlar (2014), Kızılgelik (Eflani, 2015), Zirze ve Örenaltı (2017), Pelitviran ve Kuzalan (2018) köylerinin soy kütüğünü ortaya koymayı başardı. Ayrıca, Araç’ın efsane Belediye Başkanı Âdil Acar ve Macarogil ailesinin soy kütüğünü 2016 yılında hemşehrilerinin dikkatine sundu. Ricamız üzerine Kavacık köyündeki Tan/Şeyhoğlu ailesinin soy kütüğünü de çıkarıp bize verdi.
Prof. Akman’ın bu defaki köy incelemesi öncekilere göre önemli bir fark taşıyor. Kitabın III. Bölümü’nde Karabüzey köyüyle ilgili iki hikâye (Kara Gâvur, Hesük) ile Sefa Yürük’ün Vasiyeti adlı şiir bulunmakta. Bu eklemeler, kitabın önemini ve değerini daha da artırmış.
Kitap Prof. Akman’ın ön söz mahiyetindeki Söz Başı yazısı ve Yukarı Karabüzey köyü ile Nüfus ve Temettuat Defterlerihakkında genel bilgilerin verildiği Giriş’le başlıyor. Eser üç bölüm hâlinde düzenlenmiş:
- Bölüm: Nüfus Defterlerine Göre Yukarı Karabüzey Köyü
- 1830, 1832, 1840, 1925 Tarihli Defterlerde Yukarı Karabüzey Köyü
- 1844 TarihliTemettuat Defteri’ne Göre Yukarı Karabüzey Köyü
- Bölüm: Yukarı Karabüzey Köyü Soy Kütüğü
- Demircioğulları/Demirci Ailesi
- Yörükalioğulları/Yörük Ailesi
- Micazoğulları/Micaz Ailesi
- Ramazanoğulları/Başat Ailesi
- Müezzinoğulları/Çağrıcı Ailesi
- Halilbeyoğulları/Gökçeler Ailesi
- Bakibeyoğulları/Baki Ailesi
- Mınıgil/Asar Ailesi
- Boşnakoğulları/Özek Ailesi
- Çırakoğulları/Çırak Ailesi
III.Bölümde’ki iki hikâye, Yukarı Karabüzey köyünden 1936 doğumlu Mimar Sefa Yörük tarafından yazılmıştır. Yazar, hikâyelerinde, köyün kuruluşunu, çocukluğunda gördüğü, yaşadığı olayları akıcı bir üslupla kaleme almıştır. Yer ve kişi adları gerçeğe uygundur. Hikâyeler, önemli ölçüde soy kütüğü ile bütünleşmektedir.
Kastamonu Üniversitesinden beklenen araştırma hizmetlerinin bir bölümünü başarıyla yerine getiren Prof.Dr. Eyüp Akman’ı kutluyor, verimli çalışmalarında üstün başarılar diliyoruz… Kalemine, emeğine sağlık…
NAİL TAN
