Kısa adı YKY (Yapı Kredi Yayınları) Türkiye’nin en önde gelen yayınevlerinden biridir. Yayın sayısı 5400’ü aşmıştır. Birçok yazar, kitabının bu yayınevinden basılması için sıradadır.
Bu yayınevi 2019 yılında folklorun/halk biliminin âşık edebiyatı alanıyla ilgili iki kitap yayımladı:
Yıldıray Erdener; Kars’ta Çobanoğlu Kahvehanesi’nde Âşık Karşılaşmaları-Âşık Geleneğinin Şemanizm ve Sufizmle Olan Tarihî Bağları, İstanbul 2019, 254 s., YKY:5304.
Ursula Reinhard, Tiago de Olivera; Türk Âşık ve Ozanları, Çev. Elif Damla Yavuz, İstanbul 2019, 301 s., YKY:5379.
Söz konusu kitapları tanıtmak ve âşık sanatının inceliklerini, sorunlarını, çözüm yollarını ortaya koymak amacıyla 5 Kasım 2019 tarihinde yayınevinin İstanbul Beyoğlu İstiklal Caddesi’nde (No 161) Galatasaray Lisesinin yanındaki muhteşem kültür merkezinde bir panel ve âşıklar şöleni düzenlendi. Türk halk bilimine ve âşık sanatına önemli hizmetlerimiz dolayısıyla biz de bu panele konuşmacı olarak çağrılmıştık. Yapı Kredi Kültür Sanat Loca (Salonun adı)’da düzenlenen panel ve şölenin programı şöyleydi:
- Sunuş: YKY Etkinlikler Yöneticisi Ahsen Erdoğan
- Açılış Konuşması: YKY Editörü, Halk Bilimci M. Sabri Koz (Panel Yöneticisi)
- Onur Konuğu: Dr. Yıldıray Erdener: Âşık ve Ozan Kavramları Üzerine
- Dr. Öcal Oğuz: UNESCO ve Âşıklık Geleneği
- Nail Tan: Çobanoğlu Kahvehanesi, Erzurum Âşıkları ve Konya Âşıklar Bayramı’yla İlgili Notlar
- Dr. Işıl Altun: Gelenek İçinde Kadın Âşıklar
- Hayrettin İvgin: Çobanoğlu Âşıklar Kahvehanesinde; Mekân, İcra Ortamı, İcra Anı, Dinleyici Kitlesi, Âşıkların Gelir Kaynağı
- Süleyman Şenel: Şemsi Kahveleri ve Çalgılı Kahveler Kimliği Üzerinden Âşık Müziğini Tanımlamak.
- Âşık Karşılaşmaları: Âşık Nuri Çırağı, Âşık Ali Rıza Ezgi, Âşık Ahmet Poyrazoğlu, Âşık Mürsel Sinan.
Yapı Kredi Kültür Sanat Merkezindeki panele gelirken önce merkezi gezmek istedik. Çünkü yenilenmişti. Giriş katında YKY’nin modern satış merkezi bulunuyor. Üst kattaki sergi salonuna giderken İlhan Koman’ın Akdeniz heykeliyle karşılaşıyoruz. Sergi salonunda Cengiz Kahraman Koleksiyonu’ndan derlenmiş, Atatürk’ün İstanbul’a Gelişleriyle İlgili Fotoğraf Sergisi vardı. Sergi, bu seyahatler sırasında çekilmiş filmlerle desteklenmişti. Bu filmler, 12 Eylül 1980 Harekâtı’ndan sonra MSÜ Sinema Enstitüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığından yanar tabandan kurtarılıp teknolojik yenilenmesi yapılmak üzere gönderilmiş filmlerin kopyalarıydı. Hiç seyretmediğim filmlerden bazı bölümleri izlemek fırsatını bulduk.
- Kattaki Loca adlı salon, 250-300 kişilik şık, teknolojik donanımlı bir mekân. Tamamen doldu. Paneli ve âşık karşılaşmalarını dikkatle dinleyen çok kaliteli bir izleyiciye hitap etmenin zevkini yaşadık. Ayrıca, iki Kastamonulunun böyle bir panelde yer alması sanıyorum, hemşehrilerimizi de sevindirecektir.
Âşıklık Geleneği 2009 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesine alınmış, Türklerin dünya kültür mirasına armağanı bir kültür değeri kabul edilmişti. Konuşmamda, Kültür ve Turizm Bakanlığında Daire Başkanı, Genel Müdür olarak çalışırken bu sanatın ve Karagöz’ün yaşaması için ne kadar çok gayret sartettiğimizi anlattım. 12 Mart 1977 tarihinde Erzurum’un düşman işgalinden kurtuluşu kutlamaları sırasında, düzenlediğimiz faaliyetlerde maaşım 2500 TL iken (Daire Başkanı) âşıklara 1500-1750 TL., Karagöz Sanatçısı TurcayTanboğa’ya 3.650 TL ödediğimizin imzalı belgesini gösterdim. “Günümüzde, âşıklar bir yere çağrıldığında ne ödeniyor? Kendilerinden sorabilirsiniz.” dedim.
Dr. Süleyman Şenel, konuşması ve dinlettiği videolarla Türkiye’nin en önemli müzikologlarından biri olduğunu bir kez daha ispatladı…
NAİL TAN
