“Orman yangınından 5 kat daha zararlı”
Orman Bölge Müdürlüğü,orman sahalarında yaşanan ağaç kurumaları ile ilgili olarak web sitesinden bilgilendirmede bulundu.Yapılan paylaşımda, ormanlarımızda yaşanan kurumalara karşı üniversitelerden ve OGM’den tetkik destek alınarak yürütülen saha çalışmalarında sorunun kuraklık kaynaklı olduğunun öne çıktığı veciddi böcek tehlikesi riski oluşturan kuru ağaçların ivedi şekilde alandan ulaştırılması emrinin verildiği belirtildi.
“Yangın hassasiyetiyle mücadele”
Yapılan paylaşımda, tüm işletmelere mücadeleyle ilgili verilen direktif de şu ifadelerle yer aldı: “Kuraklık sonrası sekonder zararlı olan, ‘dumansız yangın’ diye adlandırılan ve çoğalması ile primer zararlı olan böcekler, ormanlarda yangından 5 kat daha fazla zarar vermektedir. Kurak mevsim sonrası zayıf düşen bu ağaçların böcek zararı ile epidemi yapma ihtimali çok yüksek olmaktadır. Kurumalar tüm işletmelerde tüm şefler tarafından takip edilerek yangın hassasiyetiyle mücadele edilmelidir.”
Ormanlarımızda böcek yangınına karşı teyakkuza geçildi.
Orman Bölge Müdürlüğü, orman sahalarında yaşanan ağaç kurumaları ile ilgili olarak web sitesinden yaptığı bilgilendirmede sorunun çözümüne yönelik olarak üniversitelerden bilimsel destek de alınarak başlatılan ve sürdürülen çalışmaları ve önlemleri sıraladı.
Bölge Müdürlüğü’nün sitesinde yer alan ve kamuoyunu bilgilendirme, personele ise direktif niteliğinde olan metin şöyle:
“2020 Yılının ikinci altı aylık döneminde Kastamonu-Amasya-Kırşehir illerini kapsayan alanlarda son yetmiş yılın en kurak dönemi olarak kayıtlara geçmiştir. Ormanlarda kuraklık sonucu kurumalar vejetasyon mevsimi sonunda ve 2021 yılı başında genel sahanın tamamında heterojen ve yer yer homojen şekilde etki etmiştir. 2021 yılı başında şubat ayında kurumaların tespiti kayda girmiştir. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü OZM Şube Müdürü Murat Nuri Baykalı tarafından mahallinde yapılan incelemelerde optimumda bulunmayan çam plantasyon sahalarında kurumaların olduğu nedeninin ise büyük ihtimalle yaşanan kuraklık olduğu düşünülse de Leucaspis sp. bulunduğu ayrıca ibrelerde mantar zararına dair emareler görüldüğünden ileri laboratuvar tetkiklerinin yapılması yararlı olacağı kanaatine varılmıştır.
Kurumalara karşı alınacak önlemler için belirlenen strateji;
Kastamonu Üniversitesi’nden teknik destek talep edilmiş ve Prof. Dr. Sabri Ünal, Doç. Dr. Miraç Aydın, Doç. Dr. Osman Topaçoğlu’ndan oluşan teknik heyetle birlikte Orman Bölge Müdürlüğü Teknik kadrosu ile Tosya Orman İşletme Müdürlüğü’nde arazi incelemesi yapılmıştır. Neticede çam ağaçlarındaki kurumaların fizyolojik kaynaklı kuraklık sebebiyle olduğu temel görüşü yerleşmiştir. Ancak bir diğer tespitimiz olan mantar konusunda fitopatoloji uzmanlarının da sahayı değerlendirmesinde fayda olduğu kanısı uyanmıştır. Bunun üzerine O.G.M.’den bu konuda teknik destek istenmiştir. Bu arada Prof. Dr. Sabri Ünal ve Arş. Gör. Dr. Mertcan Karadeniz ve OZM Şube Müdürü Murat Nuri Baykalı tarafından Taşköprü, Hanönü ve Boyabat İşletme Müdürlükleri sahalarındaki benzer kurumalarda incelenmiştir. Bu aşamada Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Hatice Tuğba Doğmuş Lehtijarvi , Woodward, Steve – University of Aberdeen, Çankırı Karatekin Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Funda Oskay, Kastamonu Üniversitesinden Arş. Gör. Dr. Mertcan Karadeniz, O.G.M. Biyologlarından Orman Zararlıları ile Mücadele Şube Müdürü Akın Emin’inde katılımıyla oluşan yeni teknik ekip yeniden Tosya, Hanönü ve Boyabat İşletmelerinde kuruyan çam ağaçlarını incelemiştir. Toprak profilleri açılarak numuneler alınmıştır. İncelemeler sonucunda ortak kanaat alanlara bir an önce müdahale edilmesi ve kuruyan ağaçların alandan uzaklaştırılması ile bahar yağışları sonrası sahanın gözlem altında tutulmasıdır. Böceklenme olmaması sağlanmalıdır. Mantar sonucu alınan numunelerin laboratuvar sonucu beklenecektir.
Devam eden
gözlemler :
Nisan ayının sonunda OGM ‘den laboratuvar sonuçları gelmiş olup ‘Primer Mantar’ zararına rastlanmamıştır.
Mayıs ayı itibariyle kurumaları artığı ve başta plantasyon sahaları (Ağaçlandırma yapılan dikim sahaları)olmak üzere doğal yayılış yapan orman alanında da görüldüğü gözlemlenmiştir. İlk tespit yaptığımız Orman İşletme Müdürlüklerine (Tosya, Taşköprü, Boyabat, Hanönü ), Kastamonu O.İ.M,Karadere O.İ.M ,Araç O.İ.M ,İhsangazi O.İ.M ,Durağan O.İ.M meydana gelen kurumalar ile katılmıştır.
Yapılan teknik değerlendirmeler:
Ancak bu kurumalarınökse otunun yoğun zarar verdiği, toprak yapısının zayıf ve bonitetin düşük olduğu taşlık ve kayalık alanlarda etkili olduğu görülmüştür.
Sonuç ve Müdahale Şekli:
Mayıs sonu itibariyle ağaçların canlılığını artmadığı, haziran başı itibariyle de İps(Sp) kabuk böceklerini uçma zamanı olması nedeniyle ciddi böcek tehlikesi riski oluşturan kuru ağaçların ivedi şekilde alandan ulaştırılması emirlenmiş ve takip edilmektedir. Kuraklık sonrası sekonder zararlı olan, ‘dumansız yangın’ diye adlandırılan ve çoğalması ile primer zararlı olan böcekler, ormanlarda yangından 5 kat daha fazla zarar vermektedir. Kurak mevsim sonrası zayıf düşen bu ağaçların böcek zararı ile epidemi yapma ihtimali çok yüksek olmaktadır. Kurumalar tüm işletmelerde tüm şefler tarafından takip edilerek yangın hassasiyetiyle mücadele edilmelidir.” Cengiz MUHZİROĞLU
