Yugoslavya’daki iç savaş sonrası 1999 yılında Sırbistan’dan ayrılan, 2008’de tam bağımsızlığını kazanan Kosova Cumhuriyeti’nde Türklerin yoğun olarak yaşadığı, bir yönüyle yeşil Bursa’ya andıran Prizren şehrinde Balkan Türkolojisinin önemli bilim insanlarından Prof.Dr. Nimatullah Hafız ve eşi Prof.Dr. Tacide Zubçeviz Hafız tarafından 26 Mart 2000 tarihinde kurulan Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezi (BAL-TAM) beş yılda bir Balkan Türkolojisine Hizmet Ödülleri veriyor. Merkez, bu yıla kadar Prizren, Mostar, Kotar, Zagreb ve yine Prizren’de düzenlediği beş Uluslararası Balkan Türkolojisi Sempozyumunda 25 bilim insanı ve uzmana Balkan Türkolojisine Hizmet ödüllerini verdi. Altıncı uluslararası sempozyum, koronavirüs salgını nedeniyle gerçekleştirilemedi. Çevrimiçi düzenlenmesi de anında çeviri mecburiyeti dolayısıyla mümkün olmadı. Ancak, BAL-TAM Ödülleri verildi. Tabii, sempozyum başında yapılan ödül töreni de ortadan kalktığı için sadece yılda iki sayı yayımlanan BAL-TAM Türklük Bilgisi dergisinde ilan yoluyla. Derginin Yıl 18, Eylül 2021, 35. Sayısı 2021 Aralık sonunda elimize geçti. Bu sayıda Prof.Dr. Nimetullah Hafız “BAL-TAM Ödülleri” (s.305-312) başlıklı yazısında ödül verilen 13 kişiyi, ödül verilme gerekçesini ortaya koyarak açıklıyor. Şunu hemen belirtelim, dergi uluslararası hakemli bir dergi ve her sayısı 350-400 sayfa hacminde. Danışma Kurulunda bulunmaktan onur duyduğumuz derginin 35. Sayısında iki yazımız da yer alıyor:
Nail Tan; “Balkanlarda Dede Korkut Destanı Araştırmaları Üzerine Bir Örnek”, BAL-TAM Türklük Bilgisi, Yıl 18, S 35, s. 93-100.
Nail Tan; “Dil Bilimci, Türklük Bilimci Prof.Dr. Zeynep Korkmaz 100 Yaşında”, BAL-TAM Türklük Bilgisi, Yıl 18, S 35, s.305-312.
2021’de 80. yaşımızı ve yazı hayatımızın 60. yılını kutladık. Salgın hastalık olmasaydı Aralık 2021 ayında hakkımda bir toplantı düzenlenecek ve muhtemelen bazı ödüller de verilecekti. Bilindiği gibi Omikron varyantı ve 20.000’in altına bir türlü düşmeyen pozitif vaka sayıları sebebiyle hâlâ kapalı salon toplantılarında normal düzene geçemedik. 2021 yılını ödülsüz kapatıyoruz derken, 26 Aralık 2021 tarihinde elimize geçen BAL-TAM TürklükBilgisi dergisi sürpriz oldu. Çok şükür bu yılı da ödülsüz geride bırakmadık. 20. Ödülümüzü aldık.
Dergide; Prof.Dr. Nimetullah Hafız’ın açıkladığı ödül verilen bilim insanı ve uzmanlar yayım sırasına göre şunlar:
- Dr. Dimitry Vasiljev (Rusya Federasyonu)
- Dr. Tuncer Gülensoy (Türkiye)
- Dr. Ekrem Čauševic’ (Hırvatistan)
- Dr. Fehim Nametak (Bosna Hersek)
- Fahri Kaya (Kuzey Makedonya)
- Dr. Cengiz Hakov (Bulgaristan)
- Nail Tan (Türkiye)
- Hayrettin İvgin (Türkiye)
- İsmet Arasan (Türkiye, sinema yazarı, yönetmen)
- Fevzi Tüfekçi (Ressam, Kosova-Türkiye)
- Mustafa Çalışkan (Avrasya Kütüphaneciler Derneği Başkanı, Yayıncı, Türkiye)
- Nusret Dişo Ülkü (Kosova, Kuzey Makedonya)
- Sabri Alagöz (Bulgaristan)
Bizim Balkan Türkolojisi/Türklük Bilgisiyle ilgimiz Kültür/Kültür ve Turizm Bakanlığında folklor biriminde (MFE, MİFAD, HAGEM) 1970 yılından itibaren görev almamızla birlikte başlıyor. Folklor birimi, sadece Türkiye’deki Türklerin değil, yurt dışındaki Türklerin de halk kültürü ürünlerini derlemek, araştırmak, tanıtmak, yaşatmakla görevliydi. 1973 yılından itibaren yurt dışındaki Türk halk bilimcilerle, ayrıca yabancı halk bilimcilerle tanışıp iş birliğine başladık. Sosyalizm döneminde Yugoslavya, Macaristan’da; demokrasi döneminde de Bulgaristan, Romanya, Moldova, Kosova, Hırvatistan, Bosna Hersek ve Macaristan’da uluslararası sempozyumlara katılıp bildiriler sunduk. Ayrıca, Balkan topraklarını karış karış gezdik. İncelemelerde bulunduk.
Üsküp Folklor Enstitüsü ile 1982 yılında bir araştırma protokolü imzalayarak karşılıklı olarak Türkiye ve Makedonya’da halk kültürü derlemeleri yaptık.
BAL-TAM Türklük Bilgisi dergisinin 35 sayısının yarısından fazlasında derleme, araştırma ürünü yazılarımız yayımlandı. Ayrıca; Kosova, Kuzey Makedonya, Bulgaristan ve Romanya’da yayımlanan bazı dergi ve gazetelerde de yazdık. Balkanlardan Türkiye’ye göç eden Türk kökenli bilim adamı ve sanatçıların en büyük destekçilerinden biri olmaya çalıştık. Gerek resmî gerekse özel çalışmalarımızda daima Balkan Türklüğüne hizmeti ön planda tuttuk. Bize ödül verme gerekçesi, özet olarak budur. Yakında ödül belgesi de Türkiye’ye gönderilecek.
Ödül kazananları kutluyor, Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezi yöneticilerine şükranlarımızı sunuyoruz…
NAİL TAN
