İlimizi de kapsamına alan Kuzey Anadolu Fayı’na ilişkin haberler gündeme düşmeye başladı yine, bilim insanları ve meslek odalarının açıklamaları ve çağrıları yer tutuyor medyada, sel ve heyelan tehdidi altındaki ilimizin “kadim” belası depremi unutmayalım e mi?…
Ansızın tepetaklak ediveriyor.
Merkez üssü Kaynaşlı olan 4,2 büyüklüğünde deprem meydana geldi geçtiğimiz günlerde, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Jeoloji Mühendisleri Odası Bolu İl Temsilciliği Bolu Valiliği’ne çağrıda bulundu, “Abant, Karacasu ve Gerede” üzerinden geçen Kuzey Anadolu Fayı’nın “paleosismoloji” çalışmalarının yapılmasını istedi…
Oda temsilcilerinin işaret ettikleri hat Kuzey Anadolu Fayı’nın kendi bölgelerinde kalan kısmı, olası bir deprem öncesinde risk tespitinin yapılmasını ve buraların yapılaşmaya kapatılmasını talep ettiler.
“Kastamonu’da durum nedir?” diye baktım…
Öyle ya Bolu ile Kastamonu arasındaki mesafe ucu bucağı “bir kuş uçumu”.
2020 yılında, Gazi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Uzmanı Doç. Dr. Bülent Özmen, Kuzey Anadolu fayında “7” ve üzeri büyüklükte bir depremin olma ihtimalinin yüksek olduğunu dile getirdi ve fay sınırında bulunan Kastamonu’nun deprem risklerinin azaltılması noktasında üzerine düşen çalışmaları eksiksiz uygulaması gerektiğini söyledi…
Bolu’daki çağrı ile eşdeğer bir bakıma.
“Kastamonu biz deprem açısından rahatız bir çalışma yapmamıza gerek yok gibi bir algıya kapılmamalı. Türkiye ve dünyanın en büyük deprem üretme potansiyeline sahip bir faya yakın uzaklıkta bulunan Kastamonu’da deprem risklerinin azaltılması için gereken çalışmaların tavizsiz ve titiz bir şekilde uygulanmasında fayda olacaktır. Yeni deprem tehlikesi haritasının Kastamonu’da yapılacak olan çalışmaları nasıl etkileyebileceği konusunda da vakit geçirmeden çalışmalar yapılması çok yararlı olacaktır” şeklinde o gün uyarılarını sürdürdü Doç. Dr. Özmen…
Sel ve heyelana kilitlenen Kastamonu için “ek iş”.
Aynı yıl içinde yaptığı diğer bir açıklamasında Doç. Dr. Özmen, Kastamonu’yu etkileyecek “7” ve üzerindeki bir depremin 100 yıl içerisinde meydana gelme olasılığının yüzde 80 civarında olduğunu, yeni deprem haritasına göre Kastamonu kent merkezinin tehlike değerinde yüzde 30’a varan düşüş, Tosya ilçe merkezinde ise yüzde 50 artış olduğunu belirtti…
Özmen’in tüm açıklamalarını ilimizdeki yazılı ve görsel medyada tüm çarpıcılıkları ile yer aldı.
2021 yılının Şubat ayında, merkez üssü Kastamonu’nun Karamukmolla ve Ahlatçık köylerine yakın bir nokta olan 4,5 büyüklüğündeki depreme ilişkin de değerlendirmede bulundu Doç. Dr. Bülent Özmen…
“Geçtiğimiz günlerde AFAD koordinesinde ilk toplantısı yapılan İRAP’ın (İl Afet Risk Azaltma Planı) bilimsel veriler ışığında tavizsiz şekilde uygulanması Kastamonu için çok yararlı olacaktır. Çünkü kentte meydana gelen son depremle Kastamonu’nun risk altında olduğunu bir kez daha görmüş olduk” dedi.
Özmen’in önerilerinin altını bugün bir kez daha çizmek gerekiyor…
“Halk, yerel yönetim ve merkezi yönetim el ele vererek herkes üzerine düşen görevi yapmalı. İmkanlar kısıtlı ama en riskli yerlerden başlayarak bu çalışmaları yapmalıyız. Kastamonu’da deprem üzerine maalesef çok az sayıda çalışma yapılmış. Sayısını artırmak lazım. Geçmişte oluşan depremlerle ilgili daha detaylı bilgiler ortaya çıkarılmalı. Deprem Master Planı yapılabilir. Kastamonu Afet Risk Azaltma Planı yapılabilir. Böylece Kastamonu’nun bir yol haritası çizilir. Eğitim çalışmaları da son derece önemli. Belediyeler ve AFAD, halka doğru ve nitelikli eğitimleri vermeli.”
Felaket tellallığı değil yukarıdaki hatırlatmalar…
Risklerimizi sürekli göz önünde tutmamız ve deprem öncesine yönelik gerekli tedbirleri muhakkak almamız lazım.
“Toplanma alanı” ve “barınma alanı” misali deprem sonrası tedbirlerden tutun da, fay incelemesi ve vatandaş eğitimlerine kadar uzanan deprem öncesi yapılacaklar listesini tek tek gözden geçirmek ve “çentik” atmak zorunluluğumuz var…
Kamu farklı kurumları ile elbette her iki safhaya ilişkin çalışmalar yapıyordur ancak bu emeğe ilişkin kamuoyunun bilgilendirme eksiği yaşadığını düşünüyorum.
MUSTAFA AFACAN
