KASTAMONU KÜLTÜR ENVANTERİ I ÜZERİNE
“2018 Türk Dünyası Kültür Başkenti” unvanlı Kastamonu’muzun neden böyle bir seçime layık olduğunu gözler önüne seren bir eserin basıldığını ve tanıtım toplantısının 6 Şubat 2019 tarihinde yapıldığını Kastamonu gazetemizde okuyunca İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünden rica ettim. Eksik olmasınlar süratle gönderdiler:
Kastamonu Kültür Envanteri I, Ankara 2018, 617 s. Kastamonu Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Müze Müdürlüğü Yayını.
Kitap, eser il Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet İshak, Yardımcısı Fahrettin Şenoğlu ve Müze Müdürü Fulya Aldı’nın koordinasyonunda Müze uzman personelinden İsmail Çoban, Hanife Yavuz, Murat Düşünmez, Erol Kale, Selma Kale ve Sumeyya Berber tarafından hazırlanmış. Şevket Muslu, Kenan Erkan Çevikoğlu, Hasan Kafsakoğlu ve Coşkun Avanoğlu fotoğraflarıyla katkıda bulunmuş. Ankara 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Kastamonu Belediye Başkanlığı, Kastamonu Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Kastamonu Müze Müdürlüğü ve Prof.Dr. Kutgün Eyüpgiller’in planlarından da yararlanılmış.
Kitabın başında Vali Yaşar Karadeniz’in Ön Söz’ü (s.I) ve İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet İshak’ın Sunuş (s.II) yazıları bulunmakta. Bu yazıların ardından ilin Coğrafi Konumu (s.V) ve Tarihçe’si (s.VI-XII) anlatılmakta.
Envanterin bu I.cildinde, Kastamonu şehir merkezindeki tescilli, devletçe koruma altına alınmış “Anıtsal ve Sivil Mimari Yapılar”la ilgili envanter bilgileri yer almaktadır. Bu yapılar, şu başlıklar altında tasnif edilerek, envantere kaydedilmişlerdir:
Savunma Yapıları (s.1-4): Kastamonu Kalesi, Barutluk, Cephanelik
Külliyeler (s.5-33): İsmail Bey, Nasrullah Kadı, Şeyh Şâbân-ı Velî, Yakup Ağa, Yılanlı Külliyeleri.
Dinî Yapılar (s.34-94): Camiler (Hepkebirler, Küpçeğiz, Atabey Gazi, Topçuoğlu, İsfendiyar Bey, Ferhat Paşa, Honsalar, Hamza Ağa, Musa Fakih, Saraçlar, Sinanbey, İbn-i Neccar, Saray, Aktekke, Deveciler, Ahmet Dede gibi); Türbeler (Atabey Gazi, Karanlık Evliya, Hacı Dede, İsa Dede, Kırkkızlar, Kesikbaş, Halife Sultan, Aşıklı Sultan, Ahi Şorba, Dayı Sultan, Hatun Sultan, Serçeoğlu, Ahmet Siyahî gibi); Mescitler (Selver, Cebrail, Alparslan mescitler gibi); Mezarlıklar- Hazireler.
Ticaret Yapıları (s.95-124): 23 Ticarethane, Aşirefendi Hanı, Kurşunlu Han, Bal Kapanı Hanı, Yanık Han, Kürkçüoğlu Hanı, Karanlık Bedesten gibi.
Eğitim Yapıları (s.125-128): Gazipaşa İlkokulu, El Yazmaları Kütüphanesi, Kastamonu Üniversitesi Rektörlüğü/ Kastamonu Lisesi, Sinan Bey Sübyan Mektebi, Gözüm Sanayi Mektebi ile 40 Odalı diye bilinen yapıyı da aradı. Rum Mektebi (40 Odalı Konağı) 134.sayfada Taş Mektep 135.sayfada idari yapılara alınmış.
İdari Yapılar (s.129-140): Eski Belediye Binası, Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi, Kastamonu Valiliği, Askerlik Şubesi, Arkeoloji Müzesi, Ziraat Bankası, PTT Binası, Tekel Binası gibi.
Sivil Mimarlık/Konaklar (s.140-558): Liva Paşa Konağı, İzbeli Konağı, Keskinler Konağı, Eflanili Konağı, Şeyhoğlu Konağı, Ballık Konağı, Uğurlu Konakları, Tahir Efendi Konağı, Sinanbey Konağı, Tokgöz Konağı, Eligüzel Konağı gibi.
Konakların arasına bazı ticarethaneler de yerleştirilmiş. Oysa ticaret yapıları bölümü var.
Sosyal Kültürel Yapılar (s. 559-562): Pah, Saat Kulesi, Köşe Pahı, Kitabe gibi.
Su Yapıları (s.563-616): Çifte Hamam, Kale Hamamı, Frenkşah Hamamı, Araba Pazarı Hamamı, Yeni Hamam, Saray Hamamı, Bey Hamamı, Vakıf Hamamı, Dede Sultan Hamamı¸Ferhatpaşa Hamamı, Yangın Havuzu, Su Terazisi, Sarnıç, Hepkebirler Çeşmesi, Çeşme (37 çeşme), Şadırvan (3 şadırvan).
İkinci, belki de üçüncü ciltte ilçe ve köylerimizdeki tescilli yapıların envanterini göreceğimiz günleri heyecanla bekliyoruz.
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğümüz başka illere de örnek olacak değerli bir çalışma yapmış. Başta Müdür Mehmet İshak ve Yardımcısı Fahrettin Şenoğlu ile Müze Müdürü Fulya Aldı olmak üzere emeği geçen bütün hazırlayıcı, fotoğraf çekimci ve plan yapımcılarına teşekkürlerimizi, takdirlerimizi sunuyoruz…
