İGM’nin AR-GE komisyonu tarafından hazırlanan demiryolu raporundan çıkan sonuç, kapsamlı bir fizibilite çalışmasının yaptırılması oldu. KUZKA tarafından akretide olmuş bir firmaya demiryolu konusunda fizibilite çalışmasının yaptırılmasının doğru olacağını söyleyen AR-GE Komisyonu Başkanı Mevlüt Kaplan, bu konuda herkesin demiryolunun Kastamonu’ya gelmesi noktasında hemfikir olduğunu ancak ilk somut adım olan fizibilite çalışmasının henüz yaptırılmadığını ve söylemlerin temenniden öteye geçmediğini aktardı.
ERHAN VEREN
İl Genel Meclisi’nin Haziran ayı son oturumunda gündem ‘Demiryolu’ oldu. Meclis’in AR-GE Komisyonu, hazırladığı demiryolu dosyasını dün açıkladı.
AR-GE Komisyon Başkanı Mevlüt Kaplan’ın okuduğu raporda, demiryolunun Kastamonu için ir ihtiyaç mı, bu konuda bugüne kadar ne gibi çalışmalar yapılmış sorularına cevap arandı.
Komisyon çalışması esnasında demiryolu konusunu konuştukları, siyasetçi, bürokrat, kamu çalışanı, STK yöneticisi ve esnafın her birinin bu konunun Kastamonu için büyük bir ihtiyaç olduğunu dile getirdiğini söyleyen Mevlüt Kaplan, bu görüşlere rağmen bu projeye bağlı olarak fayda ve maliyeti yansıtacak bir fizibilite çalışmasının yapılmadığını ve söylemlerin temenniden öteye geçmediğini aktardı.
Kastamonu demiryolu ağına bağllanır ve hat Boyabat’a kadar da uzanırsa gerçek bir sanayi dönüşümü yaşayabileceklerini de böyleyen Mevüt Kaplan, “Böyle bir durumda İstanbul ve Marmara sanayisi burayı seçer. Yatırımcıyı teşvikle de destekleyebilirsek sanayicinin adresi burası olur. Kastamonu, Sinop, Çankırı, Zonguldak, Karabük ve Bartın’ı kapsayacak olan projenin bir yatırım seferberliği hüviyeti olacak. Bizim özellikle ekonomik gelişmeyi sağlayacak temel alt yapıyı bitirmemiz gerekli. Buradan kasıt öncelikle altı ilin ürettiği malı indirebileceği uluslararası nitelikte liman ihtiyacı var. Bizim Kastamonu için önceliğimiz bu noktada demir yolu olmalı. Karabük hattından Kastamonu’ya bunu çekebiliriz. Tosya’ya ise Çankırı’dan demir yolunu ulaştırabiliriz. Ürettiğimiz ürünleri demir yoluyla denize indirmeliyiz. Temel alt yapı işin burasında. Bu projeler yapıldığında ekonomik teşvikler ve projeler oluşan alt yapının üzerine gelecek. İlimizdeki organize sanayi bölgelerinin hala tam gelişememesinin önemli nedeni ulaşım” diye konuştu.
Teknik Elemanlar Derneği Kastamonu Şubesi’nin 2011 yılında Kastamonu’nun Demiryolu ağına alınmasının güzergahının tespiti, bu tespite göre yaklaşık maliyetinin çıkartılması yönünde akredite olmuş bir firmaya fizibilite yapılması yönünde bir proje teklifinin Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansına sunulmuş olmasına rağmen bu proje için ödenek ayrılmadığından amaca ulaşılamadığını da söyleyen Mevlük Kaplan, KUZKA Genel Sekreteri Dr. Serkan Genç’le yaptıkları görüşme sonrasında kendisinin bu konuda her türlü yardım ve desteğe hazır olduğunu belirttiğini ifade etti.
Kastamonu’nun tarihi ve kültürel dokusuyla bölgenin önemli şehirlerinden birisi olduğunu da söyleyen Mevlüt Kaplan, “1900’lü yıllarda Kastamonu ticari anlamda daha aktif bir şehirdi. Fakat 19. yüzyıl ve 20. yüzyıl başlarından itibaren Kastamonu ulaşım noktasındaki sorunlarını aşamadığından dolayı devamlı nüfus olarak geriye gitmiş ve gelişememiştir. Kastamonu, bir türlü uzun yıllar ulaşım sistemini çözememiştir. Fakat artık Kastamonu, bu geri kalmışlığımızı, yani ulaşım sorununu çözmeye başladı. Şuanda bizim için Ilgaz Tüneli hayaldi, çünkü yoğun bir trafiğimiz yoktu. Yapılmasını öngörmüyorduk. Ama öyle olmadı ve Ilgaz Tüneli delinerek şuanda hizmete açıldı. Emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz. Ulaştırma hizmeti üretiminin bir boyutunu ulaşım planlaması, dar anlamda ulaştırma türü seçimi oluşturmaktadır. Ekonomik etkinlik açısından, alternatif ulaştırma sistemleri arasında en uygun maliyete sahip sistemin tercih edilmesi gereklidir. Ulaştırma sistemlerinin maliyetlerinin hesaplanmasında, demiryollarında hızlı tren ve konvansiyonel tren ayrımı, karayollarında otoyol ve devlet yolu ayrımı yapılmıştır. Karayollarında üst yapının bitümlü sıcak kaplama (esnek üst yapı) olduğu kabul edilmiştir. DPT’nin hesaplamalarına göre, çift hatlı, elektrikli ve sinyalli 1 kilometrelik demiryolunun maliyeti düz arazide 1.4, engebeli arazide 3, çok engebeli arazide ise 4.2 milyon dolardır. Buna karşın 1 kilometrelik otoyolun maliyeti düz arazide 6, engebeli arazide 12 milyon doları bulmaktadır. Buradan çıkan sonuç: Karayolu demiryoluna göre 4 kat pahalıdır. 1980’lerden bu yana Türkiye karayollarına yaklaşık 30 katrilyon lira para harcanmıştır. Bu parayla 12 bin 500 kilometre demiryolu yapabilirdik. Türkiye, topraklarını demir ağlarla örmek için hala şansını yitirmiş değiliz. Yapılan araştırmalarda 15 bin kilometre duble yol için kullanılacak kaynakla 33 bin kilometre çift hatlı demiryolu yapabilme alternatifi mevcuttur. Ancak bunun için ulaşım staratejisinde köklü bir değişim gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Raporda Kastamonu’nun çok büyük maden ocaklarının bulunduğuna da dikkat çeken Mevlüt Kaplan, “Maden kaynaklarımız ve mermerimiz bulunuyor. Bunların değerlendirilmesi ve ulaşımın rantabl olması için demir yolunun olması elzemdir. Ancak yatırımcıları bu şekilde Kastamonu’ya getirebiliriz. Aksi taktirde yatırımcı gelmez. Bu söylemimizin hayata geçirilmesi ve somut hale getirilebilmesi için bir fizibilite çalışmasının yapılması gerekmektedir. Bu çalışmanın özel İdare veya Belediye bütçesinden yaptırılmasının çok rantablı olmayacağı düşünülmektedir. Ancak KUZKA’ nın bu konuda bir çalışma yaparak öz kaynakları ile Akredite olmuş bir firmaya fizibilite yaptırılabileceği bilgisi tarafımıza verilmiştir. İlk etapta bu çalışmanın yapılması önem arz etmektedir. Kastamonu’muzun geleceği için önem arz eden demiryolu hattının hayata geçmesi için veya bu beklentinin fayda maliyet hesabının yapılabilmesi için KUZKA tarafından Akredite olmuş bir kuruluşa yaptırılacak bir ön fizibilite çalışmasının yapılmasının önemli olduğu görüşü komisyonumuzca oluşmuştur. Şu an itibari ile bu kalemle ilgili bir çağrı olmasa da ilk çağrı döneminde İl Özel İdaremizce yapılacak bir talep doğrultusunda, bu talebimizle ilgili komisyonumuzca görüşme yapılan KUZKA Yönetim Kurulu üyesi olan İl Genel Meclis Başkanımız, Belediye Başkanımız ve Sayın Valimiz bu konuda gerekli destek konusunda söz vermişlerdir. Eğer fizibilite yapımı gerçekleştirilebilirse bu şekilde talebimiz daha somut ve anlaşılır hale gelecek bundan sonraki çalışma ve girişimlerde elimizi kuvvetlendirecektir” ifadelerinde bulundu.
Mevlüt Kaplan başkanlığında, Osman Bayrak ve İlhan Bozahmetoğlu tarafından hazırlanan komisyon raporu, Kastamonu Valiliği’ne, Kastamonu Belediyesi’ne, İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü’ne, Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekterliği’ne, İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği’ne gönderildi.
Komisyon raporunun müzakeresi sonrasında ise Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı’ndan gelen bir yetkili demiryolu konusunda Meclis üyelerine sunum yaparken, bundan sonraki süreçte daha sağlıklı bir sonuç alınması açısından kapsamlı bir fizibilite çalışmasının yapılmasının daha doğru olacağını aktardı.
