14 Ocak 2016 Perşembe günü Ankara’da Türk Dil Kurumu Konferans Salonu’nda önemli bir toplantı vardı: Uluslararası Türk Akademisi Tanıtım Toplantısı ve Ödül Töreni. Uluslararası Türk Akademisi; T.C., Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın kurduğu Türk Konseyi’nin bilim organı. Türk Konseyi, Avrupa Birliği gibi bir oluşum. Konseyin yönetim merkezi İstanbul Parlamentosu Bakü’de oluşturulacak. Bilim organı Akademisi ise beş yıl önce Kazakistan’ın Astana şehrinde kuruldu. Akademinin başında doğal olarak Kazakistanlı bir başkan bulunuyor: Prof. Dr. Darkan Khıdırali.
Uluslararası Türk Akademisi, Türk dünyasının dil, edebiyat, tarih, halk bilimi ve diğer bilim dallarında araştırmalar yapmak amacıyla kuruldu. Ergenekon’da büyük kazılar başlattı. Kitap ve dergi yayınları var. Ortak alfabeyle Türk dünyası tarihini yazdırıyor. Akademinin altın madalya ödülü, bugüne kadar sadece iki şahsiyete verildi: T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev. İlk defa üç bilim adamı değerlendiriliyor. Üçü de Türkiye’den: Bu yıl 100. yaşını idrak eden tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık, dilci Prof. Dr. Zeynep Korkmaz ve Türk dünyası yayınlarının yorulmaz takipçisi Dr. Hasan Celal Güzel.
Ödül töreninin beni en çok ilgilendiren yönü, Prof. Dr. Halil İnalcık’ın ödül almasıydı. 100. yaşın getirdiği, yaşattığı sağlık sorunları sebebiyle ne yazık ki törene gelemedi. Hacettepe Üniversitesinden bir tarihçiyi görevlendirdi, ona verdiği mektubu törende okundu.
Kendisiyle çeşitli vesilelerle bir arada olduk. İlk tanıştığımızda, Kastamonulu olduğumu öğrenince, eşinin de Kastamonulu olduğunu ve Kastamonu’yu, Kastamonuluları çok sevdiğini söylemişti. Gurur Kaynağımız Kastamonulular kitabımız için rahmetli eşinin özgeçmişini istediğimizde, Kastamonulu Prof. Dr. Zeki Kuruoğlu vasıtasıyla göndermişti. Biz de ağabeyim Özdemir Tan’la V. Ciltte (Ankara 2005, s. 108-109) zevkle yayımlamıştık.
Prof. Dr. İnalcık’ın eşi Şevkiye Hanım, 1923 yılında Kastamonu şehir merkezinde doğdu. Babası Fahri Işıl Bey, annesi ise Fehime Hanım’dır. Babası Malmüdürü’ydü. Küre’de akrabaları yaşamaktadır. Şevkiye Işıl, İstanbul Kandilli Kız Lisesini (1941) ve Ankara Ü DTCF Klasik Şark Dilleri Bölümünü bitirdi (1945). Başarılı bir öğrenci olduğundan aynı bölüme asistan kabul edilip doktora çalışmasına başladı. Arapçayı çok iyi öğrenmişti. “Arap Kaynaklarında Osmanlı’ya Dair Kayıtlar” konulu teziyle Dr. unvanını aldı. “Kays ibn al-Mulavvah’ın Arapça Divanı”nı inceleyip baskıya hazırlayarak doçentliğe terfi etti (1960). 27 Mayıs 1960 Devrimi’nden sonra Arapça yayınları dolayısıyla 147’ler arasına dâhil edilip üniversiteden uzaklaştırıldı. Kısa bir süre sonra gerçek anlaşılınca, Beyrut Büyükelçiliği Basın Ataşeliğince, ardından da DTCF’deki görevine atandı. Arap Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanlığı görevinde bulundu. Kocası Prof. Dr. Halil İnalcık’ın ABD Chicago Üniversitesinde tarih dersleri vermeye başlaması üzerine, fakültedeki görevinden ayrılıp Chicago’ya gitti (1972). 17 yıl Chicago’da eşini yalnız bırakmadı. 1 Nisan 1989 tarihinde Chicago’da hayata gözlerini yumdu. ABD’den her yaz Türkiye’ye gelir ve sık sık Kastamonu’ya gider, Küre’deki akrabalarını ziyaret ederdi.
Şevkiye Hanım, Halil İnalcık’la 1945 yılında evlenmişti. Bu evlilikten Günhan adında bir kızları bulunmaktadır.
Eniştemiz TÜBA Şeref Üyesi, Prof. Dr. Halil İnalcık’ın 100. yaşını ve ödülünü içten duygularla kutluyoruz.
