Türk tiyatrosunun önde gelen sanatçılarından, 16 Ocak 2022 tarihinde İzmir’de kaybettiğimiz Prof. Bozkurt Kuruç’la Kültür ve Turizm Bakanlığında yakın iş birliği içindeydik. Üst düzey yöneticilerin birbiriyle görüşmeleri, iş birliği yapmaları görevin bir gereğidir. 1988’de Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğüne atandığında biz de Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünde Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütüyorduk. Daha önceden konuşmamız azdı. Bu görevler sırasında bir gün Kastamonulu olduğumu söyleyince dedi ki: “Ben de yarı Kastamonulu sayılırım. Annem Araçlı. Öğretmen Mehmet Kurt dayım. Araç’ın girişindeki güzel konağını herhâlde bilirsiniz.” Çok sevindik tabii. “Dayınızı da Gemi köyünü de gayet iyi bilirim.” dedim. O tarihten sonra dostluğumuz pekişti. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü yaptığı dönemde (1989-1998) biz de Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (HAGEM) görevinde (1997-1998) bulunurken kendisinden Devlet Tiyatrolarında Karagöz ve kukla oyunu sanatçılarına daha çok şans tanımasını rica ettik. 1978 yılında Devlet Tiyatrolarına ilk Karagöz/gölge oyunu sanatçısı Mustafa Mutlu’yu da biz yetiştirip yollamıştık. “Hay hay, hemşehrim! Gölge oyunu ve kukla çocuk tiyatromuzun bel kemiği. Seyirci istatiğimizi çok olumlu etkiliyor.” dedi. 1990’lı yıllarda bir görüşmemizde de meslektaşı Taşköprülü Devlet Tiyatrosu sanatçısı Cihan Ünal’la ünlü sinema oyuncusu Türkân Şoray’ın nikâhının Araç’ta kıyılmasına nasıl aracılık ettiğini anlatmıştı. Cihan Üal ve Türkân Şoray 2 Aralık 1983 tarihinde Araç’ta resmî nikâhlarını yaptırmışlardı. 1987 yılında ayrıldılar, Yağmur adında bir kızları bulunmaktadır.
2004 yılında yayımladığımız Kastamonulu Ünlü Sahne Sanatçıları: Melek Saltıkalp (Gün, Ökte), Hepşen Akar, Mete Ünal, Cihan Ünal, Hadi Çaman, Murat Akar, Volkan Ünal(Ankara 2004, 56 s. KASÇETVAK Yayınları:5) kitabımızın Ön Söz’ünde (s.5) şöyle yazmıştık: “Ünlü tiyatro yönetmeni ve oyuncusu Prof. Bozkurt Kuruç’un annesi, Araçlı Mehmet Kurt’un kız kardeşidir. Onu dayarı Kastamonulu kabul ediyoruz.” Bu sebeple değerli sanatçının 16 Ocak 2022 tarihinde İzmir’de vefat edip ertesi gün İzmir Doğançay Mezarlığı’na cenazesinin defnedildiğini öğrendiğmizde hemen köşe yazım için bir dosya açıp hakkında yazılanları toplamaya başladık. Bir köşe yazısı yazmamız şarttı. Ama ilk adımı Kastamonu gazetemizde Zeki Gürdal Karaoğlu köşe yazardaşımız attı. 19 Ocak 2022 Çarşamba günkü baskıda “Güle Güle Hocam” başlığıyla duygu ve düşüncelerini dile getirdi. Öğrencisi olarak ilk yazıyı yazmak ona yakışırdı. Doğal olarak, gazetelerde yer aldığı için Sayın Karaoğlu, rahmetlinin hayatına, sanat çalışmalarına yer vermemişti. Aradan zaman geçti. Biz Prof. Bozkurt Kuruç’un sanatçı kişiliğini hemşehrilerimize kısaca hatırlatmak istiyoruz.
5 Aralık 1935 tarihinde Ankara’da doğdu. MEB Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Yüksek Bölümünden mezun olup (1960) aynı yıl MEB Devlet Tiyatrosu sanatçısı atandı. İngiltere’de yönetmenlik eğitimi aldı (1962-1965). Devlet Tiyatrolarında yüzden fazla oyunda hem oynadı hem de bir bölümünü yönetti. Almanya, İngiltere, Fransa, ABD, Sovyetler Birliği, Çin, Yunanistan ve KKTC’de tiyatro üzerine incelemeler yaptı, seminerlere katıldı. 1987’de İstanbul Devlet Tiyatroları Müdürlüğüne, 1988’de Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğüne, 1989’da da Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne atandı. Son görevi 1998 yılına kadar dürdü. Genel Müdürlük görevi sırasında 1991 yılında “Devlet Sanatçısı” unvanı verildi. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Üyeliği görevinde bulundu (1993-1996). 2000 yılında Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğündeki görevinden emekliye ayrıldı.
Bozkurt Kuruç, Devlet Tyatrolarında kazandığı bilgi ve tecrübeyi, üniversitelere bağlanan Devlet Konservatuvarları Tiyatro Bölümlerinde ders vererek yeni kuşaklara aktardı. Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümünde başladığı öğretim üyeliği sırasında (1983-1902) 1988 yılında Profesörlüğe atandı. Selçuk Üniversiitesi Devlet Konservatuvarının kuruluşunda görev aldı. KKTC YakınDoğu Üniversitesi Sahne Sanatları Fakültesinde tiyatro oyunculuğu ve yönetmenliği alanlarında ders verdi. Yakın dönemde Selçuk Üniversitesi Devlet Konservatuvarında derse girmekteydi.
1999 yılında ABD Chicago’da Nazım Hikmet’in Kuvayı Milliye Destanı eserini İngilizce sahneye koyan Kuruç’un aldığı ödüllerden bazıları şunlardır: Turan Oflazoğlu’nun Deli İbrahim oyunundaki rolüyle En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, Kafesten Bir Kuş Uçtu oyunundaki rolüyle En İyi Sanatçı Ödülü, Türk Dil Kurumu Ödülü, Türkiye Yazarlar Birliği Hizmet Ödülü, Şaylak adlı eserdeki yönetmenliğiyle Yılın En İyi Rejisörü Ödülü (2002).
Yaşı sekseni aştığı hâlde sanattan uzaklaşmamıştı. Yerleştiği İzmir’de Devlet Tiyatrolarında 2019-2020 sanat sezonunda Kanlı Düğün oyununun yönetmenliğini yapmıştı.
Prof. Bozkurt Kuruç’un annesiyle ilgili araştırmalarımızı Araçlı dostlarımız vasıtasıyla sürdüreceğiz. Bu anma yazısında sadece rahmetlinin ilimizde ilgisine dikkat çekmekle yetiniyoruz. Ne yazık ki, genel ağda/interet özel hayatıyla ilgili ayrıntılı bilgi göremedik. Mekânı cennet olsun! Davudi sesi kulaklarımızdan hiç eksilmeyecek.
Not: Fotoğraflar ve gazete haberi Fahri Özbek’ten temin edilmiştir. Teşekkür ederiz.
NAİL TAN
