Kastamonulu gurbetçilerin ağırlıklı olarak ikamet ettikleri İstanbul başta olmak üzere büyükşehirlerde hemen her alanda baş gösteren hayat pahalılığı “tersine göç” rüzgarı estiriyor, “yandım Allah” diyen gurbetçi baba ocağının yolunu tutar hale geldi, ileriki dönemde çok daha katlanacaktır sıla göçü…
Mecburen “iç göç” alacak Kastamonu.
Hayat pahalılığı tüm dünyada…
Ülkemizdeki tüm şehirlerde.
Büyükşehirlerdeki pahalılık ise farklı etkenlerle çok daha “yakıcı, yıkıcı, bitirici”…
Geliri döviz ve rant girdileri olmayan her kesim için kolayına üstesinden gelinebilecek bir hal değil.
İşveren ayrı cenderede…
“Beyaz yakalı” ve “mavi yakalı” çalışanlar ayrı buhranda.
Son haftalarda büyükşehirlerden baba ocağına dönen ve piyasada iş arayan gurbetçi sayısı gözle görülür oranda arttı Kastamonu’da…
Ev sahibi kirayı katlamış, patron işten çıkarmış, kepenk indirmiş; türlü türlü sılaya dönüş hikayesi.
Gurbetten baba ocağına dönmekle dertler bitse keşke…
Mevcut yerleşiklerin işi bozukken yeni eklenenlere ekmek kapısı nasıl açılır Kastamonu’da bilinmez?
Dünya sosyal ve ekonomik alanlarda farklı bir hale evriliyor, ülkemiz bu değişimden payını alıyor, şehir şehir yeni bir dünya şekilleniyor…
Kastamonu bu değişimden ne oranda güçlü yahut zayıf çıkacak zamanla göreceğiz.
Toplumsal bir deprem…
Kalan kalacak.
Not: İsmet Özkul Dünya Gazetesi’ndeki köşe yazılarında “göç” durumunu hem “bölgesel teşvik” hem de “kalkınma ajansı bölgeleri” açısından inceledi…
Özkul’un tespitleri Kastamonu namına da mevcut durumu anlamamıza olanak sağlayacak verileri barındırıyor.
“Bölgesel teşvik” üzerinden yapılan değerlendirme, 2021 yılında da yoksul ve geri kalmış bölgelerin göç vermeye, orta halli ve gelişmiş bölgelerin ise göç almaya devam ettiğini gösteriyor, 6 bölgeli teşvik sisteminde “4,5 ve 6’ncı” bölgeler “göç verdi”, “1,2 ve 3’üncü bölgeler “göç aldı”…
Kastamonu, 4. Bölge’de.
Kastamonu namına sevindirici olan ise göç veren 3 bölge sıralamasında 4’üncü bölgenin en az göç veren bölge olması…
6’ncı bölge ile aradaki makas “7” kat nerdeyse.
Özkul’un diğer bir göç incelemesi “kalkınma ajansı bölgeleri” üzerinden…
26 kalkınma ajansı bölgesi mercek altına alınmış.
Özkul’un incelemesine göre, 2021 yılı iç göç verilerine bakıldığında, “Doğu ve Güneydoğu’nun yanı sıra İstanbul, Ahiler ve Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (KA), net göç veren bölgeler olmaya devam etti”, “Genel olarak net göç veren bölge olarak bilinen Karadeniz, 2021’de net göç aldı. Karadeniz’de benzer bir durum 2018’de de muhtemelen yerel seçimlere bağlı geçici ikamet taşımalarla yaşanmıştı”, “Net göç hızı bir önceki yıla göre en fazla iyileşenler Kuzey Anadolu KA ile Batı Karadeniz KA. En fazla kötüleşenler ise Doğu Anadolu KA, Serhat KA ve Doğu Akdeniz KA”…
Kastamonu’nun Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı bölgesi illerinden biri olduğunun altını çizelim.
(Yazının ilk bölümünde ifade ettiğim tersine göç, Özkul’un tespitleri dikkate alındığında da, Kastamonu namına ipucu veriyor…
Gurbetçiler “isteyerek” ya da “mecburen” geri dönüyorlar.)
MUSTAFA AFACAN
