Üzüm, elma, armut gibi meyvelerden elde edilen pekmezin lezzetinin sırrı Hanönü’ndeki mağaradan çıkartılan beyaz toprakta gizli. Pekmeze katılan bu toprak pekmezin içerisinde oluşan acıyı hem emiyor hem de raf ömrünü uzatarak daha uzun sürede tüketilmesini sağlıyor.
Hanönü ilçe merkezine yaklaşık 20 kilometre uzaklıkta bulunan Kayabaşı köyünde mağaranın içerisinde bulunan beyaz toprağı çıkartabilmek için köylüler, eşeklerle yaklaşık 3 kilometre orman yolu yürüyor. Bu şekilde mağaraya ulaşan köylüler, mağaranın içerisine girerek kazma ve kürek yardımıyla toprağı kazarak çuvallara dolduruyor. Çuvala alınan toprak, mağaradan çıkartıldıktan sonra eşeklere yüklenerek yerleşim yerine getiriliyor. Elek yardımıyla da içerisindeki yabancı maddelerden arındırılıyor. Bu şekilde pazara getirilen toprak kilosu 10 liradan satılırken, talep halinde ise kargo ile başka illere de gönderiliyor.
Geçimini mağaradan çıkarttığı beyaz toprakla sağlayan Şükrü Arslan, “Mağaranın içerisinde pekmez toprağı diye bir beyaz toprak bulunuyor. Bu toprağı atalarımız, büyüklerimiz zamanında gelip buraları kazmışlar, eşmişler. Burası mağara şeklini almıştır. Bilenler buraya gelip buradan pekmez toprağı çıkartırlar. Şimdi de bizler gelip oğlumla birlikte buradan pekmez toprağı çıkartıyoruz. Buradan eşekle birlikte mağaranın yanına kadar gidiyoruz. Mağaranın içerisine kazmayla kazıp beyaz toprağı çıkartıyoruz. Çuvallara koyup çıkardığımız toprağı köye getiriyoruz. Köyde elekten geçiriyoruz. Sonra bu toprağı pazara götürüp kilosunu 10 liradan satışını yapıyoruz. Bu toprağı isteyenler alıyor, bazen de İstanbul, Sinop, Samsun, Amasya gibi illerden arayıp toprak istedikleri oluyor. Telefonla bizlere sipariş verenlere bizler de buradan kargo ile gönderiyoruz. Bu şekilde 3-5 kuruş kazanma amacıyla ekmek parası için biz bu işi yapıyoruz. Bizler, aşağı yukarı 10-15 yıldır bu toprağı çıkartıp satıyoruz” diye konuştu. (İHA)
