Yetkili hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alan sigortalı çalışanların iş kazası veya meslek hastalığı durumunda geriye dönük bildirilmiş herhangi bir prim günü şartı aranmaksızın, doğum yapan sigortalı çalışanın doğumdan önceki, kadın veya erkek sigortalı çalışanların hastalanması halinde ise raporun başladığı tarihten önceki 1 (bir) yıl içinde en az 90 gün için kısa vadeli sigorta primi (iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primi) bildirilmiş olması kaydıyla geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir.
Geçici iş göremezlik ödeneği ödemesi, iş kazası veya meslek hastalığı durumunda her gün için, tekil gebelik halinde doğumdan önceki 8 (sekiz) hafta ile doğumdan sonraki 8 (sekiz) hafta için, çoğul gebelik halinde bu süreye 2 (iki) hafta ilave edilmek suretiyle her gün için, kadın veya erkek sigortalı çalışanlarınhastalanması halinde istirahat raporunun 3 üncü (üçüncü) gününden başlamak üzere her gün için geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir.
Geçici iş göremezlik ödeneği, iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı çalışan kadının analığı halinde yatarak tedavilerde 17 nci maddeye göre hesaplanacak ilgili sigortalı çalışanın günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına 02 Nisan 2021 tarihinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi sunulmuştur.
Yürürlük ve yürütme maddeleri dahil toplam 18 maddeden oluşan bu teklifte, amme alacakları, kurumlar vergisi oranları vb. gibi farklı konulara ait düzenlemeler yer almakta, çok sayıda bu farklı düzenlemeleri kapsamasından dolayı torba kanun teklifi olarak tabir edilen torba kanun niteliği taşımaktadır. Aynı Kanun teklifinde işyerlerinde sigortalı çalışanlarıilgilendiren bir madde de yer almaktadır.
Söz konusu Kanun Teklifinin 12 nci maddesiyle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun (5510 sayılı Kanun) 17 nci maddesinin birinci fıkrası ile üçüncü fıkrasının (b) bendinde değişiklik yapılmaktadır.
Maddenin mevcut halinde;
“MADDE 17- İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendigereği sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında:
- b) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan üç aylık dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmaz.” Şeklinde olan hükümler,
“MADDE 17- İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde; analık ve hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Ancak, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçemez.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereği sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında:
- b) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmaz.” Şeklinde değiştirilmektedir.
Kanun teklifinin bu değişiklikle ilgili madde gerekçesine baktığımızda; Geçici iş göremezlik ödeneği hesaplanırken, ödeneğe esas kazanç sigortalının son 3 aydaki ortalama kazancına göre belirlenmekte olduğu, sahte sigortalılık yapılarak ve ödeneğe esas kazanç ilgili üç aylık dönemde daha yüksek gösterilerek yüksek geçici iş göremezlik ödenekleri alınabilmekte bulunduğu, düzenlemeyle, hastalık ve analık sigortasından ödenecek olan geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazancın hesabında dikkate alınan üç aylık dönemin on iki aya çıkarılması ve belirli bir prim ödeme gün sayısı şartını sağlamayan sigortalılara ödenek tutarında üst limit belirlenmesi suretiyle fazla ödenek ödenmesinin engellenmesinin amaçlandığı gerekçesine dayandığı görülmektedir.
Halen geriye dönük 3 (üç) aylık prime esas kazancı tabandan diğer bir deyişle asgari ücretten bildirilen sigortalı çalışan 2021 Mayıs ayında 15 (on beş) gün heyet raporu kullanması halinde ayakta tedavide 3 üncü (üçüncü) günden itibaren günlük 79.50 TL ve 13 günde 1.033,50 TL geçici iş göremezlik ödeneği alabilecekken teklifin kanunlaşması durumunda aynı sigortalı günlük 70,10 TL ve 13 günde 122,20 TL eksiğiyle 911,30 TL geçici iş göremezlik ödeneği alabilecektir. Yapılacak bu düzenlemenin sigortalı çalışan aleyhine bir sonuç doğuracağı anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla 5510 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrası ile üçüncü fıkrasının (b) bendinin mevcut halinin korunması dilek ve beklentimizle…
İş, Sosyal Güvenlik ve İşkur konularındaki sorularınız beklenmektedir.
ulubeyhukuk@gmail.com 0(532)406 87 79
Raşit ULUBEY
İş, Sosyal Güvenlik,
İşkur Uzmanı ve Danışmanı
